ह्या पूर्वीच्या लेखात मी म्हटलं होतं की केवळ १५० वर्षांच्या छोट्या कालखंडात इंका साम्राज्यात झालेली भव्य बांधकामं पाहून थक्क व्हायला होतं.
त्यामुळेच की काय असाही एक मतप्रवाह आहे की कदाचित इंका साम्राज्याने आधीच कोणीतरी बांधलेल्या इमारतींवर आपला साज चढवून आपला हक्क शाबीत केला असेल. कित्येक ठिकाणी उरलेल्या अवशेषांमध्ये अगदी पूर्णपणे वेगवेगळ्या बांधकाम तंत्राचा वापर एकावर एक चढवलेल्या थरांमध्ये दिसून येतो.
उदाहरणार्थ राकी (राक्ची) येथील विराकोचा ह्या इंकांच्या प्रमुख दैवताच्या भव्य देवळाच्या अवशेषांचा हा फोटो पहा.
सर्वात खालचा थर अतिशय कौशल्याने कापून एकमेकात गुंतवलेल्या प्रचंड शिळांचा आहे. त्यावरचा थर मातीच्या, उन्हात वाळवलेल्या विटांचा आहे.
उदाहरणार्थ – राकीचं देऊळ ही इंका काळात
बांधलेली सर्वात भव्य इमारत होती. ९२ मीटर लांब, २५ मीटर रुंद आणि २५ मीटर उंच अशा ह्या
देवळावर ५० मीटर रुंद कौलारू छप्पर होतं. वेना कापाक इंकाने हे सोळाव्या शतकाच्या
सुरुवातीला बांधलं असावं.
परंतु ह्याच ठिकाणी त्याहूनही प्राचीन पूजास्थान अस्तित्वात असावं.
येथील स्थानिक लोकांच्या मते देवाधिदेव विराकोचा स्वत: राकी मध्ये आला होता. टिटिकाका सरोवरातील सूर्यबेटावर बसून विराकोचाने सर्व विश्वाची निर्मिती केली. आणि त्यानंतर ज्ञान आणि संस्कृति सर्व मानवांना देण्यासाठी तो उत्तरेच्या दिशेने निघाला. ह्या प्रवासात तो जेंव्हा राकीला पोचला तेंव्हा स्थानिक लोकांनी त्याला न ओळखता त्याच्यावर हल्ला केला. म्हणून रागाने त्याने त्या सर्व परिसरावर अग्नीचा पाउस पाडला (राकी किम्साचाता ह्या सुप्त ज्वालामुखीच्या छायेतच वसल्यामुळे कदाचित ह्या अग्निवर्षावाच्या कथेचं मूळ एखाद्या ज्वालामुखी उद्रेकाच्या सत्य घटनेतही असेल). तेंव्हा राकीच्या गावकऱ्याना त्याची ओळख पटली आणि त्यांनी विराकोचाचं मूळ देऊळ ज्या जागी तो पहिल्याने अवतरला तिथे बांधलं!
कसा होता हा विराकोचा दिसायला?
येथून दिसणारं उरुबाम्बा नदीचं खोरं, त्याच्या मध्यभागी वाना पिच्चूचा अभेद्य सुळका आणि त्या सुळक्याच्या कुशीत वसलेलं माचू पिच्चू – हे दृश्य केवळ अवर्णनीय आहे. हा शेवटचा फोटो म्हणजे त्याची एक छोटीशी झलक फक्त.
ह्या पुढच्या लेखात मात्र पेरू आणि दक्षिण अमेरिका सोडून आपण एका संपूर्णपणे वेगळ्या संस्कृती बद्दल बोलू.
No comments:
Post a Comment